Uzman jandarma, Türk Silahlı Kuvvetlerinde bir rütbe ve bu rütbeyi taşımakta olan asker olarak bilinir. Hali hazırda Ankara Jandarma Okullar Komutanlığında bir yıl süre içerisinde Uzman jandarma askeri okulunu yani JANU'yu başarıyla bitiren Uzman jandarma çavuştan Uzman jandarma 8. Kademeli çavuş rütbesine sahip olan sadece jandarma genel komutanlığı bünyesinde görev yapan asker olarak bilinmektedir. Uzman jandarmalar 18 yaşını bitirmiş olan ve 24 yaşını aşmayan en az lise mezunu olan yaşa lise dengi okul mezunu olan erkekler içerisinden; Muvazzaf askerlik hizmetini tamamlayarak en az 2 yıl içerisinde müracaat eden kişilerden, muvazzaf askerlik hizmetini tamamlamış olan kişilerden temin edilmektedir. 2004 yılı itibarıyla 3466 sayılı Uzman Jandarma kanununa gelen ek maddeyle sadece Jandarma Bando Komutanlıklarında istihdam edilmek için, 18 yaşını tamamlamış ve 24 yaşını geçmemiş olan kişilerden en az lise mezunu ve dengi okul mezunu olan bayanlarda Uzman Jandarma kaynakları arasında yer almaktadır bendi vardır. Uzman Jandarmalar 1 sene süren Ankara Bey tepe Jandarma Okullar Komutanlığında eğitime müteakip kıt'alarındaki görevlerine sürdürürler. Uzman Jandarma çavuşlar muvazzaftır ve 3466 sayılı Uzman Jandarma kanununa tabidir. Astsubay ve Subaylarda 15 yıl olan mecburi hizmet süresi vardır. Bu süre Uzman jandarma çavuşlar da 10 yıl mecburi süredir.

Uzman Jandarma çavuşlar Uzman erbaşlarla erbaş ve erlerin üstü olmaktadır ve disiplin, cezai müeyyidelerle yargılama usulü bakımından erbaşlarla aynı hükümlere tabi olmaktadır. Uzman jandarmaların yaş hadleri 56 yaştır. Askeri öğrencilerle astlık ve üstlük münasebetleri olmaz. Uzman jandarmalar, mülki görevlerinin ifası sırası esnasında işlemiş oldukları suçlardan dolayı 4483 sayılı memurlar ve diğer kamu da görevli olan kişilerin yargılanması hakkında kanun hükmüne tabidir. Uzman jandarmalar 1 yıllık eğitime tutularak atandıkları birlikler içerisinde 6 ay süre zarfında görev başı eğitime tabi olurlar. Uzman jandarma adayı Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapmakta olan Uzman Jandarma Çavuşlar ilk olarak 1989 senesinde Jandarma teşkilatına kazandırılan ve o günden bu zaman dek jandarma teşkilatının her biriminde ve her branşında görev yapar. Türkiye'nin %91'lik gibi büyük bir kısmında emniyet ve asayiş hizmetlerini yerine getiren Jandarma Genel Komutanlığı kendi içinde pek çok dal ve branşa ayrılır ve bu yapılaşmasını halen sürdürür. Her yıl sayısı değişmekle beraber günümüzde dönem içerisinde toplam 1800'e yakın Uzman Jandarma mezun içerisinde ve kıt'alarına verilirler. Ülkemizde bilinen genel kanının aksine Uzman Erbaşlardan almış oldukları eğitimler ve görevler bakımından daha değişik olan Uzman Jandarmalar her zaman Uzman Erbaşlarla karıştırılmaktadır. Belediye sınırları dışarısında emniyet ve asayiş hizmetini sürdürmekle görevli olan Jandarma Teşkilatı içerisinde bir polis memurunun aldığı bütün eğitimleri alan Uzman Jandarmalar bulundukları kıt'alarda da aldıkları çeşitli eğitimlerin sonrasında Jandarma trafik, olay yeri inceleme hizmetleri, kaçakçılık şube hizmetleri, çocuk suçları hizmetleri, muhabere hizmetleri, kriminal inceleme, karakol hizmetleri, istihbarat hizmetleri, arama kurtarma gibi alanlarda branş oluşturur.

Uzman Jandarma çavuş, Uzman jandarma kadrolarında belirlenen görevlerle zabıta memuru olarak, 2803 sayılı jandarma teşkilat, görev ve yetkileri kanununun vermiş olduğu görevleri yapmaktadır ve verilen yetkileri kullanmaktadırlar. Her rütbede normal bekleme süresi olup en az 3, en fazla bekleme süresi sıhhi izin süreleri hariç olarak 4 yıl olmakta olup, terfi işlemleri her yıl 30 Ağustos tarihinde yapılmaktadır. Uzman Jandarmalar hakkında her sene yönetmelikte belirtilen esasların eşliğinde askeri ve mülki olarak iki çeşit sicil belgesi hazırlanır. Askeri ve mülki sicil belgelerinin yıllık sicil notu ortalaması sicil tam notunun %60'ı ya da yukarısı olan Uzman jandarmalara kademe ilerlemesi de yaptırılmaktadır. Kademe ilerlemesi şartları kesin olarak 926 sayılı TSK Personel Kanununda uygulanır. Mülki görevi olmayan Jandarma birliklerinde görev yapanlar için ise sadece askeri sicil belgesi düzenlenmektedir. Rütbe bekleme süresi içerisinde asgari iki senelik sicili olan ve bu sicillerinin ortalaması sicil tam notunun %60 ve daha üstü olanlar bir üst rütbeye terfi etmektedir.